Disiplin ve ceza aynı şeyler midir?
3-5 Yaş
Anne babalardan çok gelen bir soru var: Disiplin nedir? Nasıl uygulanır? Cezayla aynı şey midir?
Disiplin, çocuğa doğru ve yanlış davranışı ve onun sonucunu öğreterek, çocukta iç denetimi geliştirmektir.
İç denetimi gelişmiş bir çocuk, doğru-yanlışı bilir, kendini yönetebilir, ondan ne beklendiğini ve sonucunu öğrenir. Demek ki disiplin, öğrenme ve gelişme sürecidir ve bir yaşam biçimidir. Aile içinde, okulda, bireylerin saygı ve sorumluluk bilinciyle iş birliği kurarak birlikte mutlu şekilde yaşamalarını sağlar. Disiplin emek ve zaman ister. Yani öyle çabucak yerleşmez. Anne-baba ister ki, bir kere söylediğinde çocuk onu hemen anlasın ve yapsın. Hayır, öyle değil. Baya zaman ister, üzerinde çalışmak ister, çocukla iletişim kurmak ister.
Ceza ise, istenmeyen bir davranış gördüğünde anne-babanın çocuk üzerinde bir güç kullanmasıdır. Nasıl bir güç kullanması? Bazen fiziksel… Örneğin, onu bir yere sıkıştırmak/koymak “Odanda duracaksın, çıkmayacaksın” gibi. Bazen duygusal güç kullanmaktır. Çocuğu, sevdiği ve hoşlandığı kişilerden veya objelerden mahrum bırakmaktır. Bilhassa kendi sevgi ve ilgisinden mahrum bırakmaktır. Yani, küsmektir. Anne-baba, bunları yaptığı zaman, çocuğun doğru davranışı öğreneceğini zanneder. Halbuki öyle olmaz. Ceza alan çocuğun canı acımıştır, isyan eder, yalan söyler cezayı almamak için ve baş kaldırır. Yani ceza, hem etkisi olmayan bir yöntem (çocuğu acıtan) hem de çocukta duygusal bir problem yaratan bir davranıştır. Doğru-yanlışı da hiç öğretmez. Ayrıca ceza veren de vermekten çok memnun değildir.