Birçok okul, çocuklara duygularla başa çıkma, hedefler koyma ve başkalarıyla iyi geçinme gibi konuları öğretmeye başladı. Çocuğunuzun evde de bu beceriler üzerinde çalışmasına yardımcı olabilirsiniz.
İşte çocuğunuzun duygularını yönetmesine ve sosyal beceriler üzerinde çalışmasına yardımcı olacak, aynı zamanda yaparken birlikte eğlenebileceğiniz birkaç sosyal-duygusal öğrenme aktivitesi:
1. Deniz Yıldızı ve Kasırgalar
Amaç: Çocukların içlerindeki enerjiyi fark etmelerine yardımcı olmak. Çocuklar, çok fazla enerjileri olduğunu bildiklerinde kendilerini sakinleştirme becerilerini kullanabilir veya güvendikleri bir yetişkinden yardım isteyebilir.
Nasıl oynanır?: Bir termometre resmi çizin. Termometrenin altına bir deniz yıldızı, üstüne de bir kasırga çizin. Çocuğunuza, bir deniz yıldızı gibi sakin ve huzurlu mu yoksa bir kasırga gibi canlı mı hissettiğini sorun. Çocuğunuz aşırı enerjik hissediyorsa, onunla deniz yıldızı gibi hissetmenin yolları hakkında beyin fırtınası yapın. Örneğin, bu enerjinin bir kısmını serbest bırakmak için top sektirmek iyi bir yöntem olabilir.
Bu oyunu günün farklı saatlerinde oynamayı deneyin ve çocuğunuzun enerji seviyelerini tanımlamasına yardımcı olun. Örneğin; sabah ilk iş olarak bu oyunu oynarsanız, “Koltuğa yatıp çizgi film izlemek istiyor musun?” veya “Eminim ki ben kahvaltı hazırlamayı bitirmeden önce 5 kez merdivenlerden çıkıp inebilirsin!” diyebilirsiniz.
Aklınızda tutun: Öz farkındalık, çocukların öz düzenleme becerisini geliştirmelerine yardımcı olur. Öz düzenleme içsel enerjiyi yönetmekle ilgilidir, çocukların kendi duygularını ve vücut hareketlerini de yönetmelerine, dikkat etmelerine ve öğrenmelerine de yardımcı olur.
2. Kaplumbağa Zamanı
Amaç: Çocukların, etraflarında neler olup bittiğini gözlemlemelerine yardımcı olmak. Sosyal ipuçlarından yararlanmayı öğrenmeleri, çocukların ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamalarına ve başkalarının bakış açısını anlamalarına yardımcı olur.
Nasıl oynanır?: Çocuğunuzla birlikte bir oyun alanındayken, yavaş ve abartılı bir şekilde kaplumbağa gibi etrafa bakın. Sırayla gördüklerinizi birbirinizle paylaşın: “Tüm salıncaklar dolu.” veya “Kaydırak için kısa bir sıra var.” gibi. Bunu evde de uygulayabilirsiniz. Bu, çocuğunuzun gözlemler arasında bağlantı kurarak nasıl davranacağına karar vermesine yardımcı olur. Örneğin; tüm salıncaklar doluyken, çocuğunuz önce kaydırak için sıraya girmeye karar verebilir.
Aklınızda tutun: Kaplumbağa gibi davranmanıza gerek yok. Daha iyi görebilmek için, elinizde bir dürbün varmış veya özel bir gözlük takıyormuş gibi davranabilirsiniz. Çocuğunuz ve siz sırayla gözlemlediğiniz sosyal etkileşimleri betimleyebilirsiniz ve diğer oyuncu, bu tanımlamadan yararlanarak neden bahsettiğinizi bulabilir.
3. “Ben Şu Anda Kimim?”
Amaç: Öz farkındalık oluşturmak ve çocuğunuzun güçlü yanlarını tespit etmek. Bu beceriler, karar verme ve başkalarının bakış açısını anlama konusunda da yardımcı olabilir.
Nasıl oynanır?: Birkaç tane boş kart veya kağıt alın. Bu kartları, çocuğunuzun yaptığı olumlu davranışları çizmek için kullanın (Örneğin başkasına yardım etmek veya bir şey öğretmek). Başka kartlara çizebileceğiniz davranışlar hakkında beyin fırtınası yapın.
Çocuğunuzun fikir bulmasına yardımcı olmak için, onun olumlu davranışlarını fark ettiğinizde yorum yapın: “Kardeşine tekerleme öğretmeyi teklif ettin. Şu anda nasıl bir kişi olduğunu biraz konuşalım.”
Aklınızda tutun: Birçok aile olumsuz davranışları yorumlayarak sosyal-duygusal becerileri öğretmeye çalışır. Ama çocuğunuzun olumlu davranışlarına da dikkat etmeyi unutmayın. İyi davranışları övmek genellikle daha fazla iyi davranışa yol açar.
4. Bir Anlaşma Yapalım
Amaç: Çocukların uzlaşmayı öğrenmelerine yardımcı olmak. Bir durumu başka birinin bakış açısından nasıl göreceğimiz konusunda alıştırma yapmak, çocuğunuzun diğer insanların ihtiyaçlarını düşünmesine yardımcı olabilir.
Nasıl oynanır?: Sizin ve çocuğunuzun aynı fikirde olmadığı durumlarda: “Sen bunu istiyorsun. Ben şunu istiyorum. İkimizin de istediğinin olması için ne yapabiliriz?” diye sorun. Ardından çözümler üzerinde konuşun ve o durum için en iyi fikri seçin. Örneğin; çocuğunuz sabah 8’de kurabiye pişirmek istiyorsa, en iyi çözüm 2 saat beklemek olabilir.
Aklınızda tutun: Çocuğunuz bir fikri bırakmakta zorluk çekebilir. Birlikte en iyi ikinci fikirleri seçebilir ve bunları bir kutuya koyabilirsiniz. Bir sonraki çatışmanızda, o durum için en iyi çözümü bulmanıza yardımcı olmak için tüm bu fikirleri okuyabilirsiniz.
5. Sırayla Sorumluluk Almak
Amaç: Öz farkındalığın gelişmesine, karar almaya ve başkalarının bakış açısını anlamaya yardımcı olmak.
Nasıl oynanır?: Haftada bir gece sizin ve çocuğunuzun (veya tüm ailenizin) sırayla eğlenceli bir gece planladığı bir gelenek başlatın. Yemekte ne yeneceği, hangi filmin izleneceği veya hangi oyunun oynanacağını seçerek bir tema oluşturabilirsiniz. O akşamın sorumlusu, tüm akışa karar verebilir.
Aklınızda tutun: “Sıra beklemek” ve “Sevmediğim bir şey yaparken sakin kalmak” gibi kategoriler içeren bir çizelge hazırlamak yardımcı olabilir. Etkinlikten sonra, herkesin kendisini puanlamasını sağlayın. Sonra neyin iyi çalıştığı ve neyi geliştirmek istedikleri hakkında konuşun.
Önemli Çıkarımlar
Kaynakça: http://guzelgunler.com/en/