Yenidoğan Bebek Beslenmesi
Beslenme yaşamın her döneminde önemlidir. Özellikle doğumdan iki yaşın sonuna kadar devam eden dönem, çocuklarda büyüme-gelişmenin en hızlı olduğu yaşama sağlıklı başlangıç için en kritik dönemdir. Çocukluk çağı, hastalıklarının en önemli ölüm nedenlerinden biri olan büyüme geriliği, bazı vitamin ve mineral eksiklikleri ile ishaller en sık 0-2 yaş grubu çocuklarda görülmektedir. Büyümenin en hızlı olduğu bu dönemde oluşan büyüme geriliğinin iki yaş sonrasında düzeltilmesi oldukça güçtür.
***
Anne sütü yenidoğan döneminde yer doldurulamaz bir besin kaynağıdır.
Bir toplumun geleceği sağlıklı bireylerin varlığı ile süreklidir. Yenidoğan bir bebek için en uygun besin ANNE SÜTÜ’dür. Anne sütü bebeğin sağlıklı olması, tüm besin öğeleri gereksinmelerini karşılaması, kolaylıkla sindirilebilmesi ve enfeksiyonlara karşı koruması açısından yeri doldurulamaz bir besindir.
Yenidoğan bir bebeğe İLK 6 AYLIK dönemde MÜMKÜN OLDUĞUNCA sadece anne sütü verilmesi önerilmektedir.
***
Tüm annelerin aklındaki soru: Aylara göre verilmesi önerilen tamamlayıcı besinler neler?
0-6 ay
Mümkün olduğunca SADECE anne sütü verilmesi önerilmektedir. (Bebeğin aylara göre büyümesi izlenmelidir)
6. ay
• Anne sütüne devam
• Yoğurt
• Meyve suyu, sebze suyu ve püresi
• Pekmez
• Şekersiz muhallebi (süt + pirinç unu)
• Yumurta sarısı (1/4 oranında)
• Besinlerin hazırlanmasında inek sütü küçük miktarlarda kullanılabilir.
7. ay
• Anne sütüne devam
• Yoğurt
• Meyve suyu, sebze suyu
• Pekmez
• Pirinç unu, pirinç
• Yumurta sarısı (tam)
• Et (balık, tavuk etleri ve kırmızı et)
• Bitkisel yağlar
• Sebze püre veya sebze çorba
8. ay
• Anne sütüne devam
• Yoğurt
• Meyve suyu, sebze suyu
• Pekmez
• Et (balık, tavuk etleri ve kırmızı et), kuzu veya tavuk karaciğeri
• Bitkisel yağlar
• İyi ezilmiş ev yemekleri (kıymalı ve sebzeli)
• Tam yumurta veya pastörize peynir
• Tahıl – kırmızı mercimek, kuru fasulye, nohut ezmeleri
***
Yaşamın ilk günlerinde bebeklerin aldıkları anne sütü miktarı, harcadıkları enerji ve günlük kalori ihtiyaçları değişkenlik gösterebildiği için mutlaka belirlenmiş aralıklarla yeni doğan beslenmesi yapılması önerilmemektedir.
Emzirme sıklığı ile ilgili mutlak bir plan yapılamamakla birlikte başlangıçta bebek her istediğinde sık sık anne sütü verilmesi önerilmektedir.
İsteğe bağlı beslenme, emzirmenin gece gündüz bebek istediği zaman yapılması demektir. Besleme sıklığı ve süresi bebeğin isteğine göre ayarlanmalıdır (günde 8 ile 12 kez arasındadır). İlk emzirmelerde sütün hemen gelmemesi endişelenecek bir durum olmamalı, bebeğe başka bir besin verilmeden emzirmeye devam edilmelidir. Bebeğin emzirmenin başlangıcında gelen ön sütten ve emzirmenin sonlarına doğru gelen lipitten zengin son sütten yararlanması için emzirme süresi en az 10 dakika olmalıdır.
***
Yenidoğan döneminde annelerin aklındaki soru: ACABA KARNI DOYUYOR MU?
Tüm annelerin aklından bu soru mutlaka ki geçiyordur: Acaba sütüm yetti mi? Acaba şimdi doymuş mudur? O zaman gelin yenidoğan döneminde bebeklerin mide büyüklükleri nasıl bir bakalım?
Yenidoğan Bebeğin Mide Büyüklüğü
İlk 24 saat:
Mide kapasitesi 5-7 mL'dir. Bu süreçte en az 3 kez beslenmiş olması gerekmektedir.
3-5 günlük:
Mide kapasitesi 22-27 mL'dir. 2. günden itibaren günde en az 8 kez beslenmiş olması gerekmektedir.
10-12 günlük:
Mide kapasitesi 60-85 mL'dir.
Referanslar: 1. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/beslenme/bebek-beslenmesi.html 2. Cokelek F. Emzirme sıklığı ve süresi ne olmalı? Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yenidoğan Dergisi. 6/18:375 3. NHS Feeding Your Baby. https://www.thh.nhs.uk/documents/_Patients/PatientLeaflets/breastfeeding/Feeding_Your_Baby_Folder.pdf Erişim Tarihi: 13.03.2020 4. Which foods can help with lactation? https://www.medicalnewstoday.com/articles/324290 Erişim Tarihi: 17.02. 2020