Pandemi Döneminde Ebeveynlik - Sınırlar

Küçük çocukların hayatları genellikle arkadaşlarını görmek ve dünyayı keşfetmek etrafında döner, bu yüzden evde aileleriyle karantinada olmak zor olabilir. Aynı zamanda pek çok çocuk rutin ve yapılandırma ile gelişir. Her gün saat 9'da anaokulunda çember zamanının olması gibi basit şeyler... Ancak okulun yokluğunda hayatlarının bazı stabil yönleri de kayboldu ve bazı çocukların daha fazla zorlanmasına neden oldu.

Küçük çocuklar genellikle huzursuzlukları veya mutsuzluklarıyla nasıl başa çıkacaklarını bilmezler, bu yüzden bunu daha zorlayıcı davranışlarla bildirebilirler. Pandemi döneminde çocuklarınızın bu tür davranışları daha da sık olabilir. Uygunsuz davranışlara destek ve empatiyle yanıt vermek tuhaf gelebilir, ancak şu anda çocukların her zamankinden daha fazla şefkate ihtiyacı olduğunu unutmamak gerekir.

İstenmeyen davranışları durdurun ve yeniden yönlendirin

• Çocuğunuzu en iyi siz tanırsınız. İlk sinirlilik ve yorgunluk belirtilerini fark ettiğinizde, çocuğunuzun dikkatini başka bir aktiviteye yönlendirin. Küçük çocuklara, belirli bir müziği çalmanın onlar için sakinleşme zamanı demek olduğunu, zil sesinin "Haydi egzersiz yapalım!" anlamına gelebileceğini hızlı bir şekilde öğretebilirsiniz veya sadece "Haydi oyuncakları temizleyelim!" diyebilirsiniz.

• Dikkat -iyi davranışları pekiştirmek ve diğerlerinden vazgeçirmek için- güçlü bir araçtır. İyi davranışları fark edin ve bunu gösterin, başarıyı ve çabayı övün. Özellikle büyük çocuklarda net beklentilerinizi açıklamak bu konuda yardımcı olabilir.

• Normalde daha az stresli zamanlarda verilmeyen ödüller ve ayrıcalıkları iyi davranışları (okul ödevlerini tamamlama, ev işleri, kardeşlerle iyi geçinme vb.) pekiştirmek için kullanın.

• Ne zaman karşılık vermeyeceğinizi bilin. Çocuğunuz tehlikeli bir şey yapmadığı sürece, kötü davranışı görmezden gelmek onu durdurmanın etkili bir yolu olabilir. Artan dikkatiniz, bu davranışı gelecekte tekrar olma olasılığının artmasına yol açabilir.

• Çocuğunuza ne zaman olumlu davrandıklarını söyleyin. Bunun size ve başkalarına nasıl yararlı olduğu konusunda açıklayıcı olun. Olumlu davranışlarını fark etmesi ve bunların nasıl yardımcı olduğu konusunda çocuğunuza rehberlik etmek, onları gelecekte benzer şekilde davranmaya teşvik edecektir. Örneğin, "Oyuncaklarınla oynamayı bitirince onları toplaman gerçekten hoşuma gidiyor." gibi cümleler kullanabilirsiniz.

• Herkes 7/24 evde olsa bile, her çocuğa özel bir zaman ayırın. Örneğin beraber yemek pişirmeyi, kitap okumayı veya en sevdiğiniz oyunu oynamayı deneyin. Zamanı siz belirleyin ve çocuğunuzun etkinliği seçmesine izin verebilirsiniz. Birkaç günde bir bile olsa, sadece 10 veya 20 dakika ona özel ayırdığınız vaktiniz çocuğunuz için çok şey ifade edecektir. Dikkatinizin dağılmaması için cep telefonlarını kapalı veya sessizde tutun.

Net talimatlar ve beklentiler sağlayın:

• Net olun; tam olarak ne yapılmasını istediğinizi söyleyin.
• Her komutu olumlu bir şekilde ifade edin; neyi yapmayı bırakacaklarını değil, ne yapmaları gerektiğini söyleyin.
• Gelişimsel olarak uygun mu? Bunu tek başlarına yapabileceklerinden ve sizi anlayabileceklerinden emin olun.
• Her seferinde bir talimat verin.
• Zamanlaması dikkatlice belirlenmiş açıklamalar yapın; talimat vermeden önce nedenini açıklayın.
• Sakin ses tonu çocukların sizi dinlemelerine yardımcı olur

Sağlıklı rutinler sürdürün

Pandemi sırasında yatma vakti ve diğer rutinleri sürdürmek her zamankinden daha önemlidir. Çok belirsiz bir zamanda güvence sunarlar. Gençler de dahil olmak üzere tüm çocuklar, öngörülebilir ancak bireysel ihtiyaçları karşılayacak kadar esnek olan rutinlerden yararlanır. Çocuklar rutin ve yapıyla gelişirler ve okuldaki yapının yokluğunda, evde de sağlıklı bir rutin olması gerekir.

Günü yapılandırın. Olağan rutinlerin terk edilmesiyle, yeni günlük programlar oluşturun. Daha büyük çocuklar ve gençler programlar konusunda size yardımcı olabilir, ancak şunlar gibi genel planları izleyebilirsiniz:

• Uyanma rutinleri, giyinme, kahvaltı ve sabahları biraz aktif oyun, ardından okul çalışmalarına geçiş için sakin bir oyun ve atıştırmalık
• Öğle yemeği, egzersiz, arkadaşlarla çevrimiçi sosyal zaman ve öğleden sonra ev ödevi
• Aile zamanı ve yatmadan önce kitap okuma

Çocuklar yetişkinlerin davranışlarını taklit eder; çocuğunuz için bir rol model olun ve çevrenizdekileri de bunu yapmaya teşvik edin.

• Davranışınızı sorgulayın: Tutarlı mısınız? Kararlaştırılan şeyi kendiniz yapmadığınızda veya üzüldüğünüzde ne yaparsınız? Çocuğunuz olası daha sert tepkilerinizi, yükselen sesinizi nasıl algılar? Durum buysa, davranışınızı değiştirmek muhtemelen çocuğunuzun davranışını değiştirmenin en hızlı yoludur.
• Tüm kabul edilemez davranışlara, özellikle de duygusal veya fiziksel olarak başkalarına zarar verdiklerinde, açıkça ve tutarlı bir şekilde “hayır” deyin.
• Herhangi bir disiplin yapısının anahtarı tutarlılık ve öngörülebilirliktir. Bu, zaman içinde olaylara nasıl yaklaştığınız konusunda tutarlı olmanız ve ideal olarak evdeki diğer bakım verenlerin de aynı kurallarda tutarlı olması anlamına gelir.
• Hemen şimdi kendinize de iyi bakmak için fırsatlar aramanın önemli olduğunu vurgulayarak başlamak istiyorum. Ailenize yardım edebilmek için önce kendi oksijen maskenizi takın. Şu anda gerekli özbakımı nasıl yapabileceğiniz konusunda yaratıcı olmaya çalışın. Kendinize zaman ayırmak veya başkalarıyla size enerji veren, zevk aldığınız şeyleri yaparak zaman geçirmek ebeveynliğinize katkı sağlayacaktır. Uyguladığımız herhangi bir disiplin, sakin ve dengeli olduğumuzda daha etkili olacaktır.
• Pandemi sırasında iyi işlemiyorsa aile kurallarını gözden geçirebilirsiniz. Rutin ve sınırlar hissini sağladığınız sürece “yeni normal”inizi bulmak için kurallarda bazı değişiklikler yapabilir ve esnek olabilirsiniz. Kendinize bazı kuralların güncellenip güncellenemeyeceğini sorun ve neyin daha iyi olacağını düşündüklerini görmek için bunları çocuklarınızla da tartışın.

Kaynaklar:

• https://www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/COVID-19/Pages/Parenting-in-a-Pandemic.aspx
• https://www.kurtzpsychology.com/effective-discipline-during-covid-19/
• https://michiganvirtual.org/blog/parenting-in-a-pandemic-encouraging-positive-behaviors-and-self-discipline/
• https://www.nytimes.com/2020/04/17/parenting/coronavirus-discipline-child.html
• https://www.unicef.org/serbia/en/how-deal-unacceptable-behaviour-and-violation-agreed-rules