Bu Egzersizlerle Çocuklarınızın Oral Motor Becerilerini Geliştirmeniz Hiç Olmadığı Kadar Kolay!

“Oral motor” kavramı, ağzımızdaki kasların gelişimi ve birbirleriyle koordinasyonunu ifade eder. Dilimiz, dudaklarımız, yanaklarımız ve çenemiz birçok kasla birbirine bağlıdır ve bu kaslar, diğer tüm vücut kaslarında olduğu gibi zayıf ya da güçlü, koordine ya da uyumsuz olabilirler. Koordinasyonun ve yeterli gelişimin sağlanması; anlaşılır konuşabilme, sorunsuz yutkunma ve çeşitli besinlerin tüketilebilmesinde önemli rol oynar.

Çocuğunuzun Oral Motor Egzersizlerine İhtiyaç Duyduğunu Gösteren İşaretler

Çocuğunuz oral motor becerilerini koordine etmede sıkıntı yaşıyorsa ya da kas güçsüzlüğü gibi bir problemi varsa, aşağıdaki yaygın işaretleri takip etmeniz çocuğunuzun faydasına olacaktır. İşaretlerden birkaçının ya da daha fazlasının çocuğunuzda bulunduğunu düşünüyorsanız, yazımızın devamında sizler için derlediğimiz oral motor egzersizlerine göz atabilirsiniz. Elbette bu konu hakkında doktorunuzla görüşmeyi ve detaylı bilgi almayı da ihmal etmemelisiniz.

Çocuğunuz;

• Yemek yemeye çalışırken yiyecek ağzından düşüyorsa
• Çiğnemede sorun yaşıyorsa
• Diliyle yiyecekleri ezmeye çalışıyorsa
• Çiğnemek yerine yiyecekleri emme eğilimi gösteriyorsa
• Yiyecekleri ağzında biriktirip tutuyorsa
• Dilini dışarı çıkarmada zorluk yaşıyorsa
• Yemek yemeyi öğrenmekte zorlanıyorsa
• Pipet kullanamıyorsa (24 aylık ve daha büyük)
• Salya kontrolünü sağlamakta güçlük çekiyorsa
• Sık sık öğürme refleksi gösteriyorsa (Öğürme, pek çok başka sebepten kaynaklanabilir. Yalnızca listedeki diğer maddelerle birlikte görülmesi durumunda dikkate alınmalıdır.)

oral motor egzersizlerini düşünmenizde fayda vardır.

Egzersiz Zamanı!

Çocuğunuzun oral kas gelişimini destekleyen oral motor egzersizleri çeşitli olmakla birlikte, hedefledikleri kas grupları bakımından ortaklık gösterebilirler. Listeye baktığınızda; dil, yanaklar, çene ve dudaklar gibi oral sistemin değişik kısımları için organize edilmiş pek çok egzersiz bulacaksınız. Çocuğunuz tüm bölgelerde güçlendirmeye ve koordinasyona ihtiyaç duyuyor olabilir ya da belirli bir bölgeye odaklanması gerekebilir. Çocuğunuz listedeki birçok egzersizi tamamlayabiliyorsa, muhtemelen endişelenmeniz gereken hiçbir sorun yoktur. Belirli egzersizleri tamamlamakta zorlanıyorsa, bu; o alanda daha çok yardıma ihtiyacı olduğuna işaret eder. Bazı egzersizlerin gelişimsel olarak her yaşa uygun olmadığını da göz önünde bulundurmalısınız.

Dil Egzersizleri

• Çocuğunuzu titreşimli bir diş fırçası kullanmaya teşvik edin. Titreşim, çocuğunuzun dil hareketlerini uyarmaya yardımcı olacaktır.
• Dilini burnunun ucuna değdirmesini isteyin. Burada önemli olanın burnunun ucuna ulaşıp ulaşamamasının değil, dilin hareket yönünün olduğunu unutmayın.
• Diliyle dişlerini saymasını sağlayın.
• Dudaklarının çevresine bir parça sürülebilir çikolata, dondurma ya da yoğurt sürün ve hepsini yalamasını isteyin.

Dudak ve Yanak Egzersizleri

• Havaya doğru öpücükler yollamasını isteyin.
• Gerektiğinde pipet kullanmaya yönlendirin. (Mümkünse “smoothie” gibi yoğun içecekler tercih edin.)
• Islık çalmayı öğretin ve bunu belli aralıklarla tekrarlamasını sağlayın.
• Dişlerinin arasında hiç düşürmeden bir havuç tutmasını isteyin.
• İmkânlar dahilindeyse baloncuk üflemesini isteyin. Böylece egzersizleri daha eğlenceli bir hale getirebilirsiniz.
• Birlikte “balık dudakları” gibi komik suratlar yapın.

Çene Egzersizleri

• Titreşimli bir oyuncağı hafifçe ısırmasını isteyin.
• Küçük masaj aletlerini birkaç saniyeliğine çenesinde tutun. Bu, bölgede bulunan kasları uyaracaktır.
• Minik file çantanın içine azı dişleriyle çiğneyebileceği yiyecekler koyun ve çiğnemesini isteyin. Dondurulmuş üzüm ya da çilek kullanabilirsiniz fakat siz yine de çocuğunuzun sevdiği yiyecekleri tercih edin.

Referanslar:

1. Sampallo Pedroza, R., Cardona Lopez, L., & Ramirez Gomez, K. (2015). Description of Oral-Motor Development from Birth to Six Years of Age. Revista de La Facultad de Medicina, 62(4), 593-604. doi: 10.15446/revfacmed.v62n4.45211

2. Transforming Oral Motor Exercises. (Erişim Tarihi: 05.05.2021).